หน้าหลัก คำอธิบายรายวิชา ก่อนเรียนควรรู้ บทเรียน แบบทดสอบ มุมพักสมอง website น่าสนใจ ประวัติผู้จัดทำ

หน่วยที่ 6 เรื่อง งบทดลอง


            งบทดลอง (Trial Balance) คือ งบที่ทำขึ้นเพื่อพิสูจน์ความถูกต้องของการบันทึกบัญชี แต่การบันทึกรายการค้าในสมุดรายวัน ทั่วไป การผ่านรายการ จากสมุดรายวันทั่วไป ไปบัญชีแยกประเภท และการหายอดคงเหลือด้วยดินสอ  จากรายการค้าทุกรายการ  ผลรวมด้านเดบิต ของทุกบัญชี ควรจะต้องเท่ากับผลรวมด้านเครดิตของทุกๆบัญชี   หลังจากจากผ่านรายการจากสมุดรายวันทั่วไป ไปยังบัญชีแยกประเภทแล้ว ขั้นต่อไปคือการหายอดคงเหลือของบัญชีแยกประเภทโดยทั่วไปนิยม หาด้วยดินสอ  (Pencil Footing)  เพื่อป้องกันการผิดพลาดและหากต้องการแก้ไขก็จะทำได้โดยสะดวก
การหายอดคงเหลือ
           1.  หายอดรวมทางด้านเดบิตและเครดิตของบัญชีทุกบัญชีในแยกประเภท
           2.  นำยอดรวมทั้งสองด้านมาลบเพื่อหายอดคงเหลือ
           3.  นำผลลัพธ์ที่ได้ไปเขียนไว้ทางด้านที่เหลืออยู่คือด้านที่มากกว่า

ตัวอย่างการหายอดคงเหลือ

การทำงบทดลอง มีขั้นตอนดังนี้
          1.  เขียนหัวงบทดลอง
          2.  บรรทัดที่ 1 ชื่อกิจการ        บรรทัดที่ 2 คำว่า งบทดลอง      บรรทัดที่ 3 วันที่
          3.  ลอกชื่อบัญชีและเลขที่บัญชีลงในช่องชื่อบัญชีและเลขที่บัญชีตามลำดับ นิยมเรียงลำดับโดยเรียงจากบัญชีหมวดสินทรัพย์ หนี้สิน ทุน รายได้ และค่าใช้จ่ายนำยอดคงเหลือจากบัญชีแยกประเภท ไปใส่ในช่องเดบิตและเครดิต
                    - ถ้ายอดคงเหลือในบัญชีแยกประเภทเหลืออยู่ทางด้านเดบิต ให้นำไปใส่ช่องเดบิต
                    - ถ้ายอดคงเหลือในบัญชีแยกประเภทเหลืออยู่ทางด้านเครดิต ให้นำไปใส่ช่องเครดิต
                    - รวมยอด ยอดรวมทั้งสองด้านทั้งด้านเดบิตต้องเท่ากับด้านเครดิต

ตัวอย่าง แบบฟอร์มงบทดลอง

           ถ้าผู้จัดทำบัญชีจัดงบทดลองไม่ลงตัว อันเนื่องมาจากความผิดพลาดในแต่ละขั้นตอนของการบันทึกบัญชี นับตั้งแต่การนำยอดดุล ของบัญชีมาลงใน งบทดลอง ขั้นตอนหายอดดุลคงเหลือในบัญชีแยกประเภท ซึ่งเกิดจากการคำนวณยอดดุลไม่ถูกต้อง ขั้นตอน การผ่านบัญชีผิดด้านหรือผ่านด้วยจำนวนเงินไม่ถูกต้อง การเขียนตัวเลขกลับหลักกัน หรือลืมนำรายการบางรายการมาบันทึกบัญชี ดังนั้นนักบัญชีหรือผู้ตรวจสอบบัญชี อาจทำการตรวจสอบข้อผิดพลาดเบื้องต้นได้จากตามขั้นตอนดังนี้
            1. ตรวจสอบจากการบวกยอดรวมจำนวนเงินในช่องเดบิตและช่องเครดิต
            2. ตรวจสอบว่า นำบัญชีมาลงในงบทดลองครบถ้วน ด้วยจำนวนเงินที่ถูกต้องทั้งด้านเดบิตและด้านเครดิต
            3. ตรวจสอบการคำนวณหายอดดุลของทุกบัญชีว่าถูกต้อง
            4. ตรวจสอบการผ่านบัญชีจากสมุดรายวันไปยังบัญชีแยกประเภทว่า ได้ผ่านบัญชีถูกต้อง ถูกด้านและจำนวนเงินถูกต้อง
            5. ตรวจสอบการบันทึกรายการในสมุดรายวันว่าได้บันทึกด้วยจำนวนเงินถูกต้องตามเอกสารและบันทึกด้านเดบิตเท่ากับ ด้านเครดิต ตามหลักบัญชีคู่
ถ้างบทดลองเกิดข้อผิดพลาดขึ้นซึ่งไม่ปรากฏให้เห็นในงบทดลอง ซึ่งอาจมีดังนี้
            1.  บันทึกผิดบัญชี เช่น การจ่ายค่าโฆษณา แต่บันทึกเป็นจ่ายค่าเช่า ข้อผิดพลาดที่เกิดขึ้นนี้เป็นบัญชีประเภทค่าใช้จ่าย แต่ทำให้งบทดลองลงตัวได้
            2.  การบันทึกผิดประเภทบัญชี เช่น ซื้อเครื่องใช้สำนักงาน แต่บันทึกบัญชีเดบิตเครื่องตกแต่ง เป็นข้อผิดพลาดที่เกิดขึ้นกับบัญชี ประเภทสินทรัพย์ แต่ทำให้งบทดลองลงตัวได้
            3.  การบันทึกจำนวนเงินผิด 
            4.  การลืมบันทึกบัญชีทั้งด้านเดบิตและเครดิต
            5.  ข้อผิดพลาดที่ชดเชยกันได้ เช่น ยอดรวมบัญชีค่าโฆษณาต่ำไป 2,000 บาท และยอดรวมของบัญชีรายได้ค่าบริการต่ำไป 2,000 บาท ทำให้งบทดลองลงตัวแต่ไม่ถูกต้อง

         งบทดลองไม่ใช่งบการเงิน แต่เป็นงบที่ใช้พิสูจน์ความถูกต้องของข้อมูลทางบัญชีเท่านั้นเพื่อนำข้อมูลทางบัญชีไปใช้ในการแสดงผลการดำเนินงานว่ากิจการ มีกำไรหรือขาดทุนจำนวนเท่าใด และการแสดงฐานะการเงินของกิจการว่ามีสินทรัพย์ หนี้สิน และส่วนของเจ้าของทั้งสิ้นจำนวนเท่าใด จึงจำเป็นต้องได้ข้อมูล จากการจดบันทึกและวิเคราะห์รายการค้าลงในสมุดบัญชีและการพิสูจน์ความถูกต้องของการบันทึกบัญชี

ประโยชน์ในการจัดทำงบทดลอง
        1.ช่วยในการพิสูจน์ความถูกต้องของการบันทึกบัญชี ตามหลักการบัญชีคู่ว่าได้ทำการบันทึกทั้งด้านเดบิตและเครดิต ถูกต้องหรือไม่
        2. ช่วยให้สามารถทราบแล้วแก้ไขข้อผิดพลาดได้ทันท่วงที
        3. ใช้เป็นข้อมูลในการจัดทำงบการเงินเพื่อแสดงให้เห็นถึงผลการดำเนินงานและฐานะการเงินของกิจการคือการจัดทำงบกำไรขาดทุน และงบดุล
        4.  ใช้เป็นข้อมูลในการปิดบัญชี เมื่อสิ้นรอบระยะเวลาบัญชี

ในการจัดทำงบทดลอง ให้นำยอดคงเหลือจากบัญชีแยกประเภทมาจัดทำในงบทดลองดังนี้

          1. เมื่อเด็กๆ ผ่านรายการไปบัญชีแยกประเภทเรียบร้อยแล้ว ขั้นต่อไป
          2.เด็กๆ ต้องหายอดคงเหลือ ตามที่ป้าสอนไปแล้วนะคะ
          3.เมื่อได้ยอดคงเหลือแล้ว ต่อไปก็จะจัดทำงบทดลองกันนะคะ
          4.โดยในการจัดงบทดลองนั้นเด็กก็ต้องนำยอดคงเหลือมาใส่ในช่องจำนวนให้ถูกต้องตามด้านเดบิตและเครดิตนะคะ  บัญชีใดมียอดคงเหลือด้านใดก็ใส่ให้ถูกต้องจ้า....
          5.เมื่อใส่ครบทุกบัญชีแล้วก็รวมยอดทั้งสองด้าน ว่าเท่ากันและถูกต้องหรือไม่ ถ้าไม่ถูกต้อง เด็กๆ ก็จะต้องย้อนกลับไปตรวจสอบนะคะ ว่าทำไมยอดรวมถึงไม่เท่ากันคะ

Up

>> กลับหน้าบทเรียน << NEXT
C O P Y R I G H T © 2 0 1 1