| 
            
        จุดประสงค์ เพื่อศึกษาลักษณะของดินชนิดต่างๆ ว่ามีความแตกต่างกันอย่างไร 
             
            สาระสำคัญ 
          ดินเกิดจากการสะสมของตะกอนวัสดุซึ่งขนาดและชนิดต่างๆ 
                  กัน ฉะนั้นดินในแต่ละบริเวณจึงมีลักษณะไม่เหมือนกัน เช่น ดินบริเวณปากแม่น้ำอาจเป็นดินเหนียวซึ่งมีเนื้อละเอียด 
                  ส่วนดินในที่ราบสูงอาจเป็นดินทรายซึ่งมีเนื้อหยาบ 
           
                  เวลาที่ใช้ 1 คาบเรียน 
           
                  ระดับชั้นเรียน ประถมปลาย  มัธยมต้น 
           
                  แนวความคิดหลักที่สำคัญ 
                          โครงสร้าง 
                  การยึดตัว 
                  เนื้อดิน 
                  สีของดิน 
                  คาร์บอเนต 
           
                  ทักษะ 
                  การเก็บตัวอย่างท 
                  การอธิบายลักษณะดิน 
                  การทดสอบคาร์บอเนต 
                  การใช้หนังสือเทียบสีดิน 
                  การจำแนกดิน 
           
                  วัสดุและอุปกรณ์ 
                  แผนภาพดิน 
                  ตัวอย่างดิน 
                  (อย่างน้อย 3 ชนิด) 
                  จานกระดาษ 
                  สำหรับใส่ตัวอย่างดิน ตัวอย่างละ 1 ใบ พร้อมกระดาษหนังสือพิมพ์ 
                  สำหรับปูโต๊ะ กันเปื้อน 
                  ที่พรมน้ำ 
                  (แบบที่ใช้รีดผ้า)  
                  สมุดเทียบสีดิน 
                  (ถ้าไม่มีก็ไม่ต้องศึกษาเรื่องสีของดิน) 
                  ไม้บรรทัด 
                  กรดเกลือชนิดเจือจางมากๆ 
                  ใบงานกิจกรรมการศึกษาลักษณะของดิน 
           
                  การเตรียมล่วงหน้า  
           
                  เตรียมตัวอย่างดินที่จะนำมาศึกษา จากแหล่งที่แตกต่างกันโดยชัดเจน 
                  เช่น ท้องนา ท้องไร่ ร่องสวน พยายามเก็บตัวอย่างดินมาทั้งก้อน 
                  โดยไม่รบกวนดินเช่น ใช้ใช้จอบหรือเสียมกระแทกดิน 
           
                  ขั้นตอนการปฏิบัติ 
          1. 
                  ใช้กระดาษหนังสือพิมพ์ปูทดลอง และแจกตัวอย่างดิน พร้อมอุปกรณ์ให้นักเรียน 
                  กลุ่มละ 1 ชุด  
          2. 
                  ศึกษาโครงสร้างดิน โดยการเปรียบเทียบกับตัวอย่างและคำอธิบายในแผ่นภาพดิน 
          3. 
                  ทดลองบีบเม็ดดินเพื่อศึกษาการยึดตัวของดิน 
          4. 
                  พรมน้ำให้ดินชื้น และเปรียบเทียบกับสมุดเทียบสีดิน และอ่านค่า 
          5. 
                  หลับตา และค่อยๆ ใช้นิ้วมือคลึงก้อนดินว่า สาก นุ่มลื่นมือ หรือเหนียวติดมือ  
          6. 
                  ทดลองปั้นดินให้เป็นเส้นยาว ตามโฟลชาร์ต ในแผ่นภาพดิน เพื่อจำแนกชนิดของดิน  
          7. 
                  ทดสอบคาร์บอเนตโดยการหยดกรดเกลือชนิดเจือจาง  
          8. 
                  บันทึกค่าที่ได้ในข้อ 2  7 ลงในใบงานการศึกษาลักษณะของดิน 
          9. 
                  คุณครูทำการสรุปกิจกรรม และเฉลยที่มาของตัวอย่างดินแต่ละชนิดว่า 
        เก็บมาจากที่ไหน เหตุผลใดดินแต่ละชนิดจึงมีความแตกต่างกันเช่นนี้ 
          
        ใบงานกิจกรรมศึกษาลักษณะของดิน 
        
          
            ตัวอย่างดิน  | 
            โครงสร้างดิน 
              (แบบ)  | 
            การยึดตัวของดิน 
              (ร่วน/แน่น)  | 
            สี  | 
             เนื้อดิน 
              (สัมผัส)  | 
            คาร์บอเนต 
              (ทำปฏิกิริยา)  | 
            ประเภทดิน 
              (สันนิษฐาน)  | 
           
          
            | 1  | 
             - | 
            - | 
            - | 
            - | 
            - | 
            - | 
           
          
            |  2  | 
            - | 
            - | 
            - | 
            - | 
            - | 
            - | 
           
          
            | 3  | 
            - | 
            - | 
            - | 
            - | 
            - | 
            - | 
           
          
            |  4  | 
            - | 
            - | 
            - | 
            - | 
            - | 
            - | 
           
          
            | 5 | 
            - | 
            - | 
            - | 
            - | 
            - | 
            - | 
           
         
          
         
        
                
                
                © 2003 - 2010 The LESA Project 
All rights reserved. 
       |